Album ženskog odeljenja Požarevačkog kaznenog zavoda (1898)

Knjiga spasena od zaborava.

Album Ženskog odeljenja Požarevačkog kaznenog zavoda sa statistikom, objavljen 1898, prva je publikacija takve vrste u srpskoj kulturi. Knjiga sadrži predgovor Milutina A. Popovića, trideset pet priča o zatvorenicama, ilustracije i fotografije. Svedočanstva ovih „opasnih žena“ osvetljavaju jednu malo poznatu, tabuizovanu sferu o patnjama, ali i zločinima u drugoj polovini XIX veka.

Od ubistava muževa do čedomorstva, trovanja, silovanja, sodomije, žene su u prošlosti Srbije vršile različite prestupe. Činile su zločine protiv vlasti i vladara, krivotvorile novac, organizovale pljačke, skrivale hajduke, bile hajdučice... Kršeći krivične zakone, razbijale su i stereotipne predstave o ženama.

Ova knjiga deo je „kriminalne beletristike“ i vrsta „policijske književnosti“ koja je u Srbiji počela da se razvija krajem XIX veka. Čitanje ovog dinamičnog i uzbudljivog dela neminovno vodi ka uspostavljanju paralela sa današnjim kriminalitetom i položajem žena u društvu.
 

***

  

Edicija „Savremenice“ je nastala u želji da se osveži ili upotpuni naše kulturno pamćenje o složenom radu značajnih Srpkinja iz XIX i s početka XX veka, kao i o istoriji privatnog života žena tog doba. Slika srpske književnosti i kulture ovog perioda postaće raznovrsnija i bogatija zahvaljujući novom tumačenju i prevrednovanju nezasluženo zaboravljenih dela.