Antal Serb

Antal Serb (Szerb Antal, 1901, Budimpešta – 1945, Balf), mađarski pisac, jedna od najznačajnijih književnih pojava u mađarskoj i evropskoj književnosti XX veka. Rođen je u porodici asimilovanih Jevreja, studirao mađarski, nemački i engleski jezik i književnost, a doktorirao 1924. Živeo је u Francuskoj, Italiji i Engleskoj (u Londonu) od 1924. do 1930. godine. Kao student objavio je eseje o Georgu Traklu i Štefanu Georgeu i stekao reputaciju izuzetnog književnog istoričara i erudite. Napisao je, između ostalog, zapažene eseje o Vilijamu Blejku i Henriku Ibzenu i Istoriju svetske književnosti, autoritativnu do danas, i prevodio engleske, francuske i italijanske pisce. Bio je član Mađarske književne akademije, profesor književnosti na Univerzitetu u Segedinu i dvostruki dobitnik Baumgartenove nagrade.

Međunarodnu slavu stekao je romanima Legenda o Pendragonu (1934), Putnik i mesečina (1937), Kraljičina ogrlica (1943) i Oliver VII (1943) i zbirkom priča Ljubav u boci (1935). Roman Oliver VII, koji se sada prvi put izdaje na srpskom jeziku, objavio je kao prevod sa engleskog jer je jevrejskim autorima u Hortijevoj Mađarskoj bilo zabranjeno da objavljuju.

Zbog jevrejskog porekla bio je od 1940. godine izložen brojnim neprijatnostima, a njegova Istorija svetske književnosti bila je 1943. godine proskribovana (u sovjetskom periodu posle Drugog svetskog rata knjiga je takođe bila cenzurisana, da bi u celini bila objavljena tek 1990. godine). Prijatelji i poštovaoci nudili su se da ga spasu pomoću falsifikovanih isprava, ali je Serb odbio da prihvati ovu pomoć želeći da podeli sudbinu svoje generacije. Deportovan je u koncentracioni logor Balf, gde je u januaru 1945. prebijen nasmrt, samo nekoliko meseci pre oslobođenja.

U prevodu Arpada Vicka dosad su na srpskom objavljena dva njegova romana, Legenda o Pendragonu i Putnik i mesečina.