Laguna - Bukmarker - „Zanimljiva istorija Srba u 147 priča“: Radoje psuje nad mrtvim Jankom - Knjige o kojima se priča
VestiIntervjuiPromocijeAkcijeKnjiževni klubPrikazi#knjigoljupci#TriRajkeVideoKolumneNagradeKalendar

„Zanimljiva istorija Srba u 147 priča“: Radoje psuje nad mrtvim Jankom

Pišući o zaboravljenim, skrajnutim i nepoznatim detaljima iz burne srpske istorije, Momčilo Petrović nije samo pokušao da kolektivnu svest obogati novim podacima nego ju je još više osvetlio, kao i ono što je oduvek bilo sastavni deo istorijske nauke, ali o čemu se suštinski nije mnogo znalo i što se uglavnom uzgred pominjalo.

Iako u naslovu knjige jasno stoji da se ona odnosi prvenstveno na istoriju srpskog naroda, ipak se kroz tekstove dotiče i istorija drugih naroda ili biografije pojedinih njihovih pripadnika koji su u određenim momentima bili u dodiru sa Srbijom i Srbima. Sa druge strane, i srpska istorija se prikazuje u kontekstu svetske, naročito kad su tema civilizacijska dostignuća, koja su na Balkan i u Srbiju znala da stignu sa zakašnjenjem, ali ponekad i da poteknu upravo sa tih prostora.

Sastavivši knjigu od dvadeset i jedne tematske celine, pri čemu svaka ima po sedam tekstova, Petrović čitaoce najviše vodi kroz srpski devetnaesti vek i prvu polovinu dvadesetog veka jer činjenica jeste da taj period nije ni izbliza istražen kako se na prvi pogled čini, tim pre što istoriografija redovno forsira imena i biografije onih ličnosti za koje je u datim okolnostima procenjeno da su vredne pomena, dok se prećutkuje ono što bi moglo biti ocenjeno kao pikanterija bez istorijskog i nacionalnog značaja.

Međutim, upravo se u takvim detaljima često krije prava pozadina bitnih istorijskih događaja, ali i mentalitet samog naroda, koji se po nekim osnovima ni do danas nije promenio, pa je tako, primera radi, dovoljno pročitati tekstove o kontroverznom novinaru Peri Todoroviću ne bi li se shvatilo da su tabloidi puni šokantnih (ili danas: klikabilnih) naslova i petparačka literatura prisutni u srpskoj štampi još od vremena Obrenovića, te da su politički sukobi znali da odu mnogo dalje od verbalnog nivoa i pretvore se u masovne fizičke obračune, čak i između onih ličnosti koje je istorija zabeležila kao naočite i elitne predstavnike srpske političke scene devetnaestog stoleća.

Prolazeći kroz Petrovićeve tekstove, čitalac će u drugačijem svetlu sagledati i izvesne istorijske ličnosti o kojima se inače već dovoljno zna, uz poneki podatak koji će ga iznenaditi, pa se tako već proslavljeni dramski pisac Branislav Nušić pojavljuje kao organizator kraljevog venčanja, dok budući narodni heroj Žikica Jovanović Španac nastupa kao novinar zainteresovan za slučaj ubistva beogradske milionerke.

Istovremeno se u Petrovićevoj knjizi razotkriva i pozadina pojedinih događaja koji su toliko značajni da možda i ne treba dirati u njihovu zvaničnu i ukorenjenu verziju, što ne znači da neće biti naodmet pročitati kakvim se lukavstvima tokom pregovora sa Turcima služio Janko Katić, šta se zaista dogodilo na Čukur-česmi i da li je general Ranko Alimpić kriv za smrt Đure Jakšića.

Osvrnuvši se na neobične smrti i sahrane velikih Srba, Petrović je preneo i izveštaj gde stoji da je Radoje Domanović na sahrani Janka Veselinovića uzviknuo: „Jaoj, Srbijo, majku ti j... kad ti ovaki ljudi pomreše!“

Kad bude shvatio da se čak i u istorijskim pregledima retko pominje značaj prvog pregovaračkog okruglog stola u Sremskim Karlovcima, da se malo zna o Kalmicima iz Malog Mokrog Luga i Grcima iz jednog bačkog sela, da je jedan istaknuti revolucionar svesno zaboravljen nakon što je sâm morao da zaboravi da je bio lični pratilac svog političkog vođe – možda će neki čitalac spontano uzviknuti: „Jaoj, majku mu, zašto se za ovo ne zna!“

Ali i to je neminovnost, da poneki događaji budu neko vreme skrajnuti i da potom budu otkriveni i vraćeni u istorijsko i nacionalno pamćenje upravo zahvaljujući knjigama kao što je „Zanimljiva istorija Srba u 147 priča“, gde je autor uspeo da kroz relativno kratke tekstove donese prilično veliki broj dragocenih informacija.

Autor: Dušan Milijić


Podelite na društvenim mrežama:

Povezani naslovi
d i zoranić dizgram uvek je vreme za promenu laguna knjige D. I. Zoranić – Dizgram: Uvek je vreme za promenu
19.12.2024.
Poruke ispisane jezikom duše, praćene ilustracijama sa važnim značenjem, nalaze se u knjizi „Sebi duguješ sve“ D. I. Zoranića, poznatijeg kao Dizgram. Te poruke su tu da nas inspirišu da lakše i lepše...
više
aleksandar tešić što su koreni dublji, i stablo čvršće stoji laguna knjige Aleksandar Tešić: Što su koreni dublji, i stablo čvršće stoji
19.12.2024.
Pisac i tvorac mnogobrojnih mitoloških i istorijskih romana Aleksandar Tešić slobodno se može proglasiti zaslužnim za postavljanje temelja srpske epske fantastike. U ekskluzivnom intervjuu za Kurir Te...
više
o romanu katerinin osmeh ko je bila majka leonarda da vinčija  laguna knjige O romanu „Katerinin osmeh“: Ko je bila majka Leonarda da Vinčija?
19.12.2024.
Misterija koja intrigira i buni stručnjake vekovima jeste: ko je tačno bila majka Leonarda da Vinčija? O njoj se zna nekoliko činjenica. Zvala se Katerina, a negde oko 1451. godine je bila u ve...
više
prikaz romana dan majkla kaningema o gubitku mladosti i istrajnosti žudnje laguna knjige Prikaz romana „Dan“ Majkla Kaningema: O gubitku mladosti i istrajnosti žudnje
19.12.2024.
Jedini problem sa Majklom Kaningemom je što posle njega ne možete čitati dela običnih smrtnika. On je najelegantniji američki pisac! Elegancija, doduše, nije toliko na ceni u epohi u kojoj od „važn...
više

Naš sajt koristi kolačiće koji služe da poboljšaju vaše korisničko iskustvo, analiziraju posete sajtu na sajtu i prikazuju adekvatne reklame odabranoj publici. Posetom ovog sajta, vi se slažete sa korišćenjem kolačiča u skladu sa našom Politikom korišćenja kolačiča.