Slovo M. u naslovu stoji umesto prezimena Musolini, a knjiga govori o kratkom periodu istalijanske istorije, koji je ostavio trajni beleg.
Skurati pripoveda o Dučeovom usponu na vlast, od formiranja borbenih jedinica fašizma tokom 1919. do Musolinijevog govora u Parlamentu u vezi sa ubistvom Mateotija, koje se desilo u januaru 1925.
Iako mnogi poznaju istoriju ovog perioda, novina koju Skurati donosi je u tome što najvažniji događaji tokom dve decenije fašističke vlasti nisu ispričani kroz strukturu eseja, već romana.
Skurati prenosi istorijske činjenice, Musolinijeve govore i dokumente izvađene iz onovremenih novima i časopisa, koristeći se narativnim stilom tipičnim za roman.
Ova formula, za razliku od klasične dokumentarističke strukture, uspeva da uvuče čitaoca u događaje i da da oblik i glas mislima glavnog junaka.
Posebnost Skuratijevog romana leži u tome što čitatalac biva uronjen u priču, zahvaljujući stilu sličnom stilu hronike, i korišćenju sadašnjeg vremena, koji ispričane činjenice čini aktuelnim.
Čitalac se, iako zna kako se odvijala istorija, tokom čitanja nada da sve može naprasno da se promeni. Naracija o usponu na vlast fašističkih jedinica tokom izbora 1919. deluje skoro nemoguće, dok se čini da je Musolini spreman da odustane od svog političkog uspona.
Upravo duče ima glavnu ulogu u ovoj knjizi. Njegova figura se nalazi u centru priče, a on sam ima trenutke introspekcije u kojima razmišlja o posebnostima fašizma.
Zahvaljujući dragocenom dokumentarističkom radu, autor nudi čitaocu knjigu u kojoj ovaj stranicu za stranicom otkriva događaje, epizode i situacije o kojima se ne govori u udžbenicima.
Zahvaljujući ovoj knjizi je moguće, nakon mnogo godina od uspona fašističkog režima, shvatiti kakva je stvarno bila društvena i politička klima tog vremena, i koliko je bilo ljudi neprijateljski nastrojenih prema vladi.
Skuratijevo spisateljsko umeće se ogleda u uzbudljivom pripovedanju koje ni u jednom trenutku ne upada u zamku divljenja glavnom liku.
Iako se koristi drugačijim narativnim ključem, roman sadrži odlučan istorijski i moralni sud o fašizmu i njegovom glavnom junaku, koji bivaju osuđeni i postaju negativni simboli jednog perioda italijanske istorije.
Autor: Frančeska Baranelo
Izvor: today.it
Prevod: Laguna