Prikaz romana „Sarum“ Edvarda Raderfurda

U istorijskom romanu „Sarum“, Edvard Raderfurd pripoveda sagu o pet engleskih porodica čije se sudbine prepliću vekovima. Iako svaka porodica ima svoje osobenosti, potonje generacije ukazuju na promenljiv karakter Britanije. Čitalac tako prati iz prvog reda ne samo sudbine pojedinačnih članova porodica, već i u celokupan usud porodičnih loza.



Epskih razmera i sa obiljem detaljno istraženih činjenica, „Sarum“ je ambiciozan prikaz engleske civilizacije: od prvobitnih lovaca i zemljoradnika, izgradnje Stounhendža, začetaka hrišćanstva, i Crne smrti (Velike kuge); da bi usledili period reformacije, ratovi u Americi, Industrijska revolucija i društvene reforme viktorijanskog doba; sve do invazije na Normandiju u Drugom svetskom ratu i savremenih problema nekada najveće imperije.

Ova knjiga je savršena za ljubitelje grandioznih, epskih, istorijskih romana koji su zapravo višegeneracijska sapunica potkrepljena istorijskim činjenicama.

„Sarum“ govori o celokupnoj istoriji Engleske, i to stvarno mislim na celokupnu (sve do trenutka kada je napisana 1985. godine), uz pomoć grada Solzberija i njegove katedrale, nekada znanog pod imenom Sarum, koji se nalazi na ušću pet reka i nastanjen je hiljadama godina, što je potkrepljeno činjenicom da se Stounhendž nalazi na obroncima Solzberijske ravnice.

Isto čini i time što se usredsredio na nekoliko porodica i njihove uspone i padove, pripovedajući njihove životne priče kroz vekove. Neki od njih su tu od samog početka romana, dok će se drugi pojaviti tek u rimskom ili anglosaksonskom i normanskom periodu.

„Sarum“ uspeva da se dotakne svih bitnih istorijskih trenutaka: izgradnje Stounhendža, dolaska Rimljana, sutona Kelta, anglosaksonske invazije, invazije istih od strane Danaca i Normana, istorijskih preokreta koji prate evoluciju crkve, Engleski građanski rat, elizabetansku, džordžijansku i viktorijansku eru, i u svakom od tih doba takođe pratimo svađu između Šoklijevih i Vilsonovih koja vodi poreklo od davnina, dalje nego što su sami svesni, Masonovima, Portersovima i Godfrijevima se menjaju sudbine i strane koje zastupaju, a sve to posmatramo kroz prizmu promena koje se dešavaju u samom Sarumu.

Ovo je sočna istorijska drama, sa trunkom pohotnosti i katkad previše izlaganja, ali zapravo veoma prijatno štivo kao stvoreno za svakoga ko želi da uroni u istoriju Engleske izlaganu kroz individualne likove čije sitne porodične i ekonomske drame prožimaju ep koji traje hiljadama godina.

Presuda: Preporučuje se čitaocima koji vole sočne istorijske „debele“ knjige. „Sarum“ sadrži elemente romanse, pomalo akcije, i mnoštvo religije, ratova, ekonomije, sve to iskazano u formi više porodičnih drama. Savršeno štivo za one koji su ljubitelji ovakvih romana; uprkos svom obimu, radnja se nikada ne oteže.

Izvor: inverarity.livejournal.com
Prevod: Aleksandra Branković