Gradovi knjiga: mesta na kojima je čitanje razlog za život

Nekoliko manjih gradova koji su izgubili svoj industrijski potencijal, uspelo je da od sebe napravi takozvane „gradove knjiga‟. Cilj je bio da se privuku novi posetioci - ljubitelji knjiga, i to tako što su prazni izlozi napunjeni polovnim i antikvarnim knjigama, i organizovani razni književni festivali.

Ovi gradovi knjiga su i zvanično objedinjeni kroz Međunarodnu organizaciju gradova knjiga (International Organisation of Book Towns). Sve je počelo 1961. u mestu po imenu Hej-on-Vaj, u Velsu, a sada su projektom obuhvaćeni gradovi širom Evrope, ali i Malezije, Koreje i Australije. Međutim, ovaj pokret za održivi razvoj turizma u manjim mestima naišao je na prepreke poslednjih godina zbog pojave trgovine polovnim knjigama, kao i zbog porasta broja elektronskih izdanja.
Uprkos ovim novonastalim promenama u književnom pejzažu, gradovi knjiga i dalje opstaju.

Sajt Atlas Obsura izabrao je ovih pet gradova koji su se njihovim članovima redakcije najviše dopali.  

Hej-on-Vaj, Vels
 
Kao mesto u kome je rođena ideja gradova knjiga, Hej-on-Vaj u Velsu ima dvadesetak knjižara, od knjižare „Murder and Mayham‟ koja je orijentisana na krimi romane i horore, do knjižare „Castle Book Store‟ koja je smeštena u zamku iz 12. veka i oko njega. U gradu koji ima manje od 2000 stanovnika, organizuju se i „knjižare poštenja‟, u kojima birate knjige iza zida nekog drevnog zdanja, a potom ostavite novac za to što ste odabrali.
 

Fjarlend, Norveška

Do Fjarlenda, očaravajućeg gradića u Norveškoj, do 1985. moglo se doći jedino čamcem, ali sada se do njega dolazi putem koji je zagarantovala stabilna turistička trgovina. Mnogi dolaze po knjige, koje su izložene u nekadašnjim svinjcima i stajama za krave, kao i nekim drugim zgradama koje ovde datiraju još od doba Vikinga. Fjarland je zvanično postao grad knjiga 1996. a duž glečera i fjordova još uvek se okupljaju strastveni čitaoci.

Redu, Belgija

Grad Redu u Belgiji nosi još i naziv „Village du Livre‟ (Selo knjiga), a postao je grad knjiga 1984. godine. Sa oko 400 stanovnika i smešteno posred Ardenske šume, ovo mestašce ima preko 20 knjižara od kojih su neke specijalizovane za knjige o moreplovstvu do onih za nauku i medicinu, i sve je to dostupno Belgijskoj publici na nekoliko jezika. Svakog avgusta u Reduu se održava „Nuit du Livre‟ (Noć knjige), kada sve knjižare ostaju otvorene tokom cele noći.

Sedberg, Engleska

Organizacija „Visit Sedbergh‟ ovako opisuje ovo mesto: „Grad knjiga u Sedbergu je osnovan nakon što je izbila epidemija bolesti pod nazivom 'Bolest ruku, nogu i usta' (BRNU), kako bi se podstakao dolazak većeg broja posetilaca, koji bi uživali u prelepom krajoliku Sedberga, a što bi pomoglo da grad nastavi da funkcioniše‟. Glavna ulica ovog engleskog grada je sada prepuna radnji sa knjigama, što ga čini trećim najvećim gradom knjiga u Ujedinjenom Kraljevstvu, posle Hej-on-Vaja u Velsu i Vigtauna u Škotskoj. Sam Sedberg je smešten među brdima i nekada se ovde dosta ulagalo u poljoprivredu  i proizvodnju vunenih tkanina, ali sada je cilj da se osigura budućnost u knjigama.

Uruenja, Španija

Srednjovekovni gradić u Španiji broji tek nešto malo više od 200 stanovnika, i obnovio je mnoga od svojih starih zdanja zahvaljujući trgovini knjigama. Jedna od desetak knjižara, koliko ih je u ovom mestu, smeštena je u vinskom podrumu ( i shodno tome je specijalizovana za knjige o vinu, naravno), dok su druge smeštene na mestima posvećenim borbama sa bikovima. Takođe, postoji i Centar za elektronsko učenje (e-LEA Centre) sa radionicama i izložbama posvećenim čitanju i pisanju, kao i ustanova pod nazivom „Alcuino Caligrafía‟ posvećena kaligrafiji. Sve je to smešteno u jednom od najslikovitijih, gotovo savršeno očuvanom srednjovekovnom gradiću u regiji Kastilje i Leona, gde posetioci zahvaljujući čitanju mogu da nastave da lutaju kamenim uličicama, sve dok se ne izgube u književnim mislima.

Izvor: atlasobscura.com